Ông Đinh La Thăng ‘chủ mưu sai phạm’ ở cao tốc Trung Lương

Ngày 31/8, Bộ Công an hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị VKSND Tối cao truy tố ông Đinh La Thăng (60 tuổi, cựu bộ trưởng Giao thông vận tải); Nguyễn Hồng Trường (cựu thứ trưởng); Nguyễn Chí Thành (quyền vụ trưởng Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải) và 4 người khác về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo khoản 3 Điều 219 BLHS 2015.

Động thái này được đưa ra sau hơn nửa tháng ông Nguyễn Hồng Trường bị bắt, và là vụ án thứ tư ông Đinh La Thăng bị điều tra.

Cũng bị xác định có vai trò chủ mưu cầm đầu, Đinh Ngọc Hệ (49 tuổi, tức Út “Trọc”, nguyên phó giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn, Bộ Quốc Phòng) bị cáo buộc các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. 12 người khác bị đề nghị truy tố với vai trò đồng phạm của Hệ.

Tháng 2/2012, sau khi Thủ tướng có văn bản đồng ý chủ trương cho bán quyền thu phí, ông Thăng đã điện thoại chỉ đạo Dương Tuấn Minh (nguyên Tổng giám đốc Tổng Công ty Đầu tư phát triển và quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long) để Công ty của Đinh Ngọc Hệ (kinh doanh thua lỗ, không có năng lực tài chính) mua được quyền thu phí.

Hành vi này của ông Thăng được cho là “phớt lờ” các quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước và chuyển giao quyền thu phí. Tức là ông Thăng nhận thức rất rõ đây là tài sản đặc thù, có giá trị lớn, cần tìm đối tác có năng lực tài chính để tối ưu hóa việc bán quyền thu phí, nhưng vẫn “giúp” công ty đang thua lỗ của Út “Trọc”.

Quá trình tổ chức đấu giá, ông Thăng ký quyết định về việc thành lập Hội đồng bán đấu giá quyền thu phí và Tổ thường trực giúp việc Hội đồng, giao thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường làm Chủ tịch. Toàn bộ hoạt động xây dựng hoàn thiện đề án và kết quả bán đấu giá quyền thu phí cao tốc TP HCM – Trung Lương được ông Trường báo cáo cho Bộ trưởng.

Thông qua các tài liệu này, ông Thăng biết việc bán đấu giá không thực hiện đúng quy định của pháp luật, để cho Công ty Yên Khánh của Hệ trúng thầu theo ý định ban đầu của mình.

Cơ quan điều tra cũng cho rằng, ông Thăng biết Công ty Yên Khánh kéo dài, không thanh toán tiền trúng đấu giá như cam kết, vi phạm quy chế bán đấu giá, hợp đồng phải bị chấm dứt trước hạn và trả lại quyền thu phí cho Nhà nước. Tuy nhiên, khi được Dương Minh Tuấn báo cáo, ông Thăng không chỉ đạo chấm dứt trước hạn hợp đồng mà còn yêu cầu “để doanh nghiệp trả từ từ”.

Ngoài ra, ông Thăng còn bút phê đề xuất để cho Công ty Yên Khánh làm nhà đầu tư xây dựng bổ sung hai nút giao thông trên tuyến nối Tân Tạo – Chợ Đệm và đề nghị cho công ty này cấn trừ vào tiền phải thanh toán theo hợp đồng mua quyền thu phí dẫn đến việc doanh nghiệp tiếp tục không thanh toán đúng theo quy định.

Theo cơ quan điều tra, nhờ sự “giúp đỡ” của ông Thăng, Trường… Út “Trọc” đã chiếm đoạt, hưởng lợi tổng cộng 725 tỷ đồng của Nhà nước.

Ông Đinh La Thăng khai đầu năm 2012 quen biết Hệ tại Ninh Bình, sau đó nhiều lần gọi điện cho Hệ và Dương Tuấn Minh, song phủ nhận việc giới thiệu, chỉ đạo tạo điều kiện cho Hệ được mua quyền thu phí cao tốc Trung Lương.

Cựu bộ trưởng thừa nhận có bút phê “đồng ý” giao Công ty Yên Khánh được chỉ định làm nhà thầu xây dựng bổ sung và được khấu trừ vào tiền nợ theo hợp đồng trúng thầu. Tuy nhiên, ông Thăng cho rằng đây không phải là nguyên nhân dẫn đến việc Công ty Yên Khánh “lấy lý do để thanh toán chậm trễ và không bị chấm dứt hợp đồng trước thời hạn”.

Theo ông Thăng, ngày 22/6/2015, khi Thứ trưởng Nguyễn Văn Thể căn cứ báo cáo của Vụ Tài chính để đề xuất “có đủ cơ sở để chấm dứt hợp đồng chuyển giao quyền thu phí đối với Công ty Yên Khánh”. Ngay hôm sau, ông đã “đề nghị anh Thể chỉ đạo giải quyết theo đúng hợp đồng hai bên đã ký và đúng quy định của pháp luật”. Ngoài ra, ông còn chỉ đạo “cần phải làm rõ trách nhiệm của nhà đầu tư và các cơ quan quản lý nhà nước, Tổng Công ty Cửu Long” chứ không có việc không cho chấm dứt hợp đồng trước hạn.

Năm 2018, ông Thăng bị phạt 30 năm tù trong hai vụ án xảy ra tại Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Ngân hàng TMCP Đại Dương.

Đầu năm 2020, ông bị đề nghị truy tố trong vụ án chỉ định nhà thầu thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ, gây thiệt hại hơn 600 tỷ đồng.